Bezpieczeństwo urządzeń i instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych

Zagrożenie mogące powstać przy użytkowaniu gazu wynikają przede wszystkim z braku należytej dbałości o instalację i urządzenia gazowe. W celu uniknięcia pożaru czy wybuchu gazu lub ograniczenia ich skutków należy się kierować niżej wymienionymi zasadami:

1. Użytkownicy zobowiązani są do utrzymywania instalacji gazowej w dobrym stanie technicznym (nie dopuszczać do uszkodzeń mechanicznych i korozji).
2. Gazomierz znajdujący się poza lokalem odbiorcy powinien być przez niego zabezpieczony przed osobami niepowołanymi.
3. Wszystkie odbiorniki gazu powinny być utrzymane w czystości i dobrym stanie technicznym (pojawienie się sadzy lub żółty płomień na palniku to oznaki wadliwego spalania gazu).
4. Odbiorniki gazu powinno się eksploatować zgodnie z instrukcją producenta (np. nie wolno używać kuchenek gazowych do ogrzewania pomieszczeń).
5. Włączone odbiorniki gazu powinny być na bieżąco kontrolowane, chyba, że ich konstrukcja jest przystosowana do pracy bez dozoru.
6. Gotowane ciecze na kuchenkach gazowych również należy kontrolować w celu uniknięcia wykipienia, zgaszenia płomienia i niekontrolowanego wypływu gazu. Po zakończeniu pracy należy dokładnie zakręcić kurek gazowy.

1. Właściciel budynku mieszkalnego lub zarządzający budynkiem wielorodzinnym co najmniej raz w roku powinien wykonać przegląd techniczny i badanie szczelności instalacji gazowej oraz sprawdzić drożność przewodów kominowych. Czynności te mogą wykonać osoby posiadające odpowiednie uprawnienia.
2. Zabronione jest dokonywanie samowolnie we własnym zakresie przeróbek, napraw instalacji i urządzeń gazowych oraz podłączeń dodatkowych odbiorników gazu bez uzgodnienia z rozdzielnią gazu.
3. Użytkownikom urządzeń gazowych nie wolno pobierać gazu z pominięciem gazomierza, przerabiać, naprawiać, malować gazomierzy oraz zatykać otwory wentylacyjne i nawiewne w pomieszczeniach, w którym zamontowane są odbiorniki gazu.
4. Do zasilania urządzeń gazowych może być stosowany gaz płynny w butlach (propan-butan), pod warunkiem instalowania w jednym mieszkaniu, w warsztacie lub lokalu użytkowym nie więcej niż dwóch butli, przyłączonych do urządzeń gazowych, o zawartości gazu do 11 kg każda.

• butle powinny być umieszczone w odległości co najmniej 1,5m od urządzeń promieniujących ciepło (grzejniki, piece itp.) z wyłączeniem zestawów kuchni gazowych oraz ogrzewaczy promiennikowych i konwekcyjnych z szafkami na butle;
• butle należy umieszczać z dala od urządzeń powodujących iskrzenie;
• butle należy instalować w pozycji pionowej oraz zabezpieczyć przed uderzeniem, przewróceniem lub przypadkowym przemieszczeniem;
• temperatura pomieszczeń w których instaluje się butle nie może przekroczyć 35 stopni Celsjusza

Zasady bezpieczeństwa pożarowego w budynkach mieszkalnych

W związku z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego w budynkach mieszkalnych zabronione jest:

1. Używanie ognia otwartego, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować pożar w pomieszczeniach piwnicznych oraz na strychach,
2. Garażowanie pojazdów silnikowych w pomieszczeniach nie przeznaczonych do tego celu, jeżeli nie opróżniono zbiornika paliwa pojazdu i nie odłączono na stałe zasilania akumulatorowego pojazdu,
3. Przechowywanie materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od:

• urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 100 stopni Celsjusza;
• przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji odgromowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej.

1. Użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta.
2. Stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05m od żarówki .
3. Instalowanie opraw świetlnych oraz sprzętu instalacji elektrycznych, jak: wyłączniki, przełączniki, gniazda wtykowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem.
4. Składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji,
5. Ustawianie na klatkach schodowych jakichkolwiek przedmiotów utrudniających ewakuację oraz zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożlwiający ich natychmiastowe użycie,
6. Uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do: 

• urządzeń przeciwpożarowych, takich jak hydranty, zawory hydrantowe, suche piony
• wyjść ewakuacyjnych
• wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego
• oraz głównych zaworów gazu

1. Przechowywanie w mieszkaniu cieczy łatwo zapalnych o temperaturze zapłony poniżej 21 stopni Celsjusza (benzyna, rozpuszczalniki, alkohol etylowy itp.) w ilości ponad 3 litrów i cieczy o temperaturze zapłonu 21 - 55 stopni Celsjusza (nafta, olej napędowy, terpentyna) w ilości ponad 20 litrów.

Zasady postępowania w przypadku pożaru w budynku mieszkalnego

Pożar w budynku mieszkalnych powstać może w pomieszczeniach mieszkalnych, piwnicach, poddaszach, zsypach, pionach instalacji elektrycznych oraz innych instalacji ocieplanych materiałem palnym.

W przypadku zauważenia pożaru należy niezwłocznie zaalarmować osoby przebywające w strefie zagrożenia oraz wezwać straż pożarną (tel. 998 lub 112).

Po wybraniu numeru alarmowego straży pożarnej i zgłoszeniu się dyżurnego należy spokojnie i wyraźnie podać:

• swoje imie i nazwisko, numer telefonu, z którego podawana jest informacja o zdarzeniu;
• adres i nazwa obiektu;
• co się pali, na którym piętrze;
• czy występuje zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego;
• po podaniu informacji nie odkładać słuchawki do chwili potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia.

Przyjmujący zgłoszenie może zażądać:

• potwierdzenie zgłoszenia przez oddzwonienie;
• dodatkowych informacji, które w miarę możliwości należy podać.

Największe zagrożenie dla osób przebywających w pobliżu pożaru niesie ze sobą zadymienie poziomych i pionowych dróg ewakuacyjnych.

W przypadku pożaru we własnym mieszkaniu należy:

• wyprowadzić z mieszkania dzieci i osoby niepełnosprawne;
• w zależności od zaistniałej sytuacji podjąć działania gaśnicze, wyłączyć dopływ gazu i energii elektrycznej, nie otwierać okien;
• jeśli ugaszenie pożaru we własnym zakresie jest niemożliwe, opuścić mieszkanie zamykając drzwi jedynie na klamkę.

UWAGA!

Nie można dopuścić do odcięcia przez pożar drogi wyjścia z mieszkania:

• zaalarmować straż pożarną i osoby znajdujące się w sąsiednich lokalach;
• w przypadku odcięcia drogi wyjścia z mieszkania udać się do pomieszczenia najdalej usytuowanego od pożaru, posiadającego okno lub balkon, zabierając ze sobą (jeśli to możliwe) mokry koc, zamykając za sobą drzwi do innych pomieszczeń na klamkę. Wezwać pomoc przez okno lub z balkonu, a w przypadku silnego wzrostu temperatury i zadymienia położyć się na balkonie pod oknem i okryć szczelnie kocem lub innym okryciem.

W przypadku pożaru w mieszkaniu sąsiednim lub na niższej kondygnacji oraz zadymienia korytarza i klatki schodowej należy:

• pozostać w swoim mieszkaniu zamykając drzwi wejściowe jedynie na klamkę;
• zakręcić zawór gazu, wyłączyć wszystkie odbiorniki energii elektrycznej;
• w celu niedopuszczenia do przenikania dymu i wysokiej temperatury przez drzwi wejściowe do mieszkania należy zabezpieczyć otwory i nieszczelności drzwi (np. mokrym ręcznikiem)
• przygotować zapas wody do gaszenia i chłodzenia elementów konstrukcyjnych i wyposażenia;
• w razie potrzeby wezwać pomocy przez otwarte okno lub balkon.

 W przypadku pożaru na wyższej kondygnacji należy pozostać w mieszkaniu lub opuścić je na wezwanie kierującego akcją gaśniczą, zamykając drzwi wejściowe mieszkania na klucz.

Niezależnie od powyższych wskazań, po przybyciu straży należy bezwzględnie podporządkować się poleceniom kierującego akcją ratowniczo-gaśniczą.

Mimo, że przepisy przeciwpożarowe nie nakładają na użytkowników mieszkań wymagań w zakresie ich zabezpieczenia w sprzęt i urządzenia przeciwpożarowe - w celu ograniczenia ilości pożarów w mieszkaniach i ich skutków, Państwowa Straż Pożarna postuluje, aby użytkownicy mieszkań wyposażali je w podstawowe urządzenia zabezpieczające, takie jak:

• autonomiczne czujniki dymu (posiadające zasilanie bateryjne) - umożliwiające już przy pierwszych oznakach pożaru zaalarmowanie sygnałem akustycznym osób przebywających w mieszkaniu i w sąsiednich mieszkaniach. Jest to szczególnie istotne w czasie nieobecności mieszkańców w domu lub porze nocnej.
• detektory gazu ziemnego - instalowane w pomieszczeniach kuchennych;
• detektory tlenku węgla - instalowane w łazienkach z tzw. piecem kąpielowym;
• gaśnice proszkowe (ABC) 2 lub 1kg - umieszczone w miejscach łatwo dostępnych i znanych wszystkim domownikom (najlepiej w przedpokoju), zabezpieczone przy tym zarówno przed uszkodzeniami mechanicznymi jak i przed dostępem małych dzieci.

Przedkładając powyższe pod rozwagę należy podkreślić, że wyposażenie mieszkań w szczególności w autonomiczne czujniki dymu oraz podręczny sprzęt gaśniczy jest obecnie standardem w zabezpieczeniu mieszkań w krajach zachodnich.

Informujemy również, że szacunkowy koszt wyposażenia mieszkania we wszystkie wyżej wymienione zabezpieczenia nie powinny przekroczyć kwoty 300 zł.